Επιταγή:ορισμός και χρήσιμες πληροφορίες
25.2.2014
1.- Ορισμός επιταγής - προϋποθέσεις έκδοσης και κυκλοφορίας της
Η επιταγή είναι αξιόγραφο που συντάσσεται σύμφωνα με ορισμένο τύπο κατά το νόμο και με το οποίο κάποιο πρόσωπο (φυσικό ή νομικό δια νομίμου εκπροσώπου) «Εκδότης», δίνει εντολή σε Τράπεζα «Πληρωτής», να καταβάλει με την εμφάνιση της επιταγής, ορισμένο χρηματικό ποσό, κατά κανόνα από το λογαριασμό του σε αυτήν, στο πρόσωπο που αναγράφεται στο αξιόγραφο, δηλαδή εις διαταγήν του οποίου εκδόθηκε η επιταγή (σύμβαση επιταγής).
Το πρόσωπο αυτό «Λήπτης» έχει τη δυνατότητα να μεταβιβάσει την επιταγή σε τρίτο «άλλος Κομιστής» με την οπισθογράφηση αυτής (επιταγής), δηλαδή υπογράφοντας στο πίσω μέρος της επιταγής, δίνοντάς την σε έτερο πρόσωπο, το οποίο θα έχει το δικαίωμα της εμφάνισης της επιταγής και πληρωμής της στην πληρώτρια Τράπεζα. Ο κάτοχος της επιταγής είναι νόμιμος κομιστής της, μόνο όταν στηρίζει το δικαίωμά του σε αδιάκοπη σειρά οπισθογραφήσεων.
2.- Τυπικά στοιχεία της επιταγής, για να είναι έγκυρη.
Τα τυπικά στοιχεία, που πρέπει απαραίτητα να περιέχει μια επιταγή είναι τα εξής: α) Η ονομασία «Επιταγή», β) Η απλή και καθαρή εντολή πληρωμής ορισμένου ποσού, γ) To όνομα του πληρωτή, δηλαδή το όνομα της Τράπεζας, δ) Ο τόπος πληρωμής της επιταγής, ε) Η χρονολογία έκδοσης, στ) Ο τόπος έκδοσης, ζ) Η υπογραφή του εκδότη της επιταγής.
3.- Πληρωμή επιταγής.
Η επιταγή ως μέσο πληρωμής είναι από το νόμο πληρωτέα με την εμφάνιση ακόμη και την ημέρα έκδοσής της. Η προθεσμία εμφάνισης είναι οκτώ (8) ημέρες από την επομένη της χρονολογίας έκδοσής της και πρέπει να πληρωθεί στον νόμιμο κομιστή της και στον τόπο έκδοσης. Στην πράξη, συνήθης είναι η έκδοση μεταχρονολογημένης επιταγής, η οποία ουσιαστικά επιμηκύνει την προθεσμία εμφάνισης της και επιπλέον μεταθέτει την έναρξη του χρόνου παραγραφής.
Η πληρώτρια Τράπεζα δεν υποχρεούται απέναντι στο νόμιμο κομιστή της επιταγής να πληρώσει αυτήν. Υποχρεούται μόνο απέναντι στον εκδότη με βάση τη σύμβαση επιταγής.
Όταν η επιταγή που εμφανίστηκε εμπροθέσμως στην Τράπεζα προς πληρωμή δεν πληρωθεί, επειδή δεν υπάρχουν διαθέσιμα κεφάλαια του εκδότη ονομάζεται ακάλυπτη.
4.- Τι κάνει ο νόμιμος κομιστής επιταγής (είτε εις διαταγήν του οποίου εξεδόθη η επιταγή είτε με οπισθογράφηση) σε περίπτωση που είναι ακάλυπτη;
Όταν ο νόμιμος κομιστής της επιταγής (είτε εις διαταγήν είτε με οπισθογράφηση), την εμφανίζει στην πληρώτρια Τράπεζα και στον λογαριασμό του εκδότη δεν υπάρχουν διαθέσιμα κεφάλαια και συνεπώς η επιταγή είναι ακάλυπτη, η Τράπεζα βεβαιώνει τη μη πληρωμή της με τη «σφράγιση» της επιταγής. Ο νόμιμος κομιστής της ακάλυπτης επιταγής τότε μπορεί να ασκήσει τα δικαιώματά του κατά του εκδότη και των τυχόν άλλων οπισθογράφων της επιταγής.
Εφ’ όσον η επιταγή είναι ακάλυπτη, ο νόμιμος κομιστής της έχει τις εξής δυνατότητες:
α) Αίτηση για έκδοση διαταγής πληρωμής σε βάρος του εκδότη και των οπισθογράφων.
β) Αγωγή για καταδίκη του εκδότη σε αποζημίωση με τις διατάξεις περί αδικοπραξίας.
γ) Αγωγή σε βάρος του εκδότη και λοιπών οπισθογράφων της επιταγής με βάση τις διατάξεις περί αδικαιολόγητου πλουτισμού, (ΠΡΟΣΟΧΗ όμως) μόνο όταν ο κομιστής έχει χάσει το αναγωγικό του δικαίωμα είτε επειδή δεν εμφάνισε έγκαιρα την επιταγή, είτε επειδή δε βεβαίωσε την άρνηση πληρωμής κατά τον ορθό τρόπο είτε επειδή έχει παραγραφεί η αξίωσή του.
δ) Υποβολή έγκλησης για ακάλυπτη επιταγή, η οποία στοιχειοθετεί ποινικό αδίκημα.
5.- Παραγραφή των αξιώσεων από ακάλυπτη επιταγή.
α) Η αίτηση για έκδοση διαταγής πληρωμής σε βάρος του εκδότη και λοιπών οπισθογράφων της επιταγής, πρέπει να υποβληθεί μέσα σε αποκλειστική προθεσμία έξι (6) μηνών από την λήξη της προθεσμίας προς εμφάνιση της επιταγής.
β) Η αγωγή κατά του εκδότη για αποζημίωση σύμφωνα με τις διατάξεις περί αδικοπραξιών σε βάρος του εκδότη και λοιπών οπισθογράφων της επιταγής, παραγράφεται αφού παρέλθουν πέντε (5) έτη από την ημερομηνία σφράγισης της επιταγής.
γ) Η αγωγή κατά του εκδότη και λοιπών οπισθογράφων της επιταγής με βάση τις διατάξεις περί αδικαιολόγητου πλουτισμού, παραγράφεται μετά την πάροδο πέντε (5) ετών από τη χρονολογία έκδοσης της επιταγής.
δ) Η έγκληση για την εμφάνιση και μη πληρωμή επιταγής υποβάλλεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3) μηνών από τη λήξη του 8ημέρου για την εμφάνιση της επιταγής.