Αλλαγές στις Εμπορικές Μισθώσεις
10.3.2014
Δημοσιεύτηκε και ισχύει ο νέος Νόμος 4242/2014 (ΦΕΚ 50 A'/28.02.2014), με το άρθρο 13 του οποίου θεσπίστηκε η νέα νομοθετική ρύθμιση για τις Εμπορικές μισθώσεις.
Με το παρόν σας δίνω το στίγμα σχετικά με τις αλλαγές στις εμπορικές μισθώσεις, αλλά και σχετικά με το τι ακριβώς θα ισχύει για τις υφιστάμενες (αυτές δηλ. που συνάφθηκαν πριν την ψήφιση και τη δημοσίευση του νόμου).
1.- Νέες εμπορικές μισθώσεις:
α) Διάρκεια: Καθορίζεται νέα ελάχιστη διάρκεια για τις εμπορικές μισθώσεις η τριετία. Είναι επιτρεπτή κάθε συμφωνία εκμισθωτών – μισθωτών (ιδιοκτητών – ενοικιαστών) για μεγαλύτερη διάρκεια της μίσθωσης, όπως και η λύση της μίσθωσης πριν την λήξη της τριετίας, εφόσον συμφωνήσουν και οι δύο πλευρές. Για τις υφιστάμενες μισθώσεις εξακολουθεί να ισχύει το προηγούμενο καθεστώς, δηλαδή η 12ετής ελάχιστη διάρκεια.
Αυτό σημαίνει ότι η διάρκειά τους καθορίζεται κατ’ αρχήν ελεύθερα από τους συμβαλλόμενους. Αν συμφωνηθεί χρόνος μεγαλύτερος από την τριετία, ισχύει ο μεγαλύτερος, υποχρεωτικά και για τις δύο πλευρές. Αν όμως συμφωνηθεί μικρότερος από την τριετία, ή δεν συμφωνηθεί συγκεκριμένη διάρκεια (μίσθωση αορίστου χρόνου), τότε ισχύει η ελάχιστη τριετής διάρκεια που δεσμεύει και τα δύο μέρη.
Τα συμβαλλόμενα μέρη έχουν πλέον την ευχέρεια να διαπραγματεύονται και να συμφωνούν διαφοροποιημένο χρόνο δέσμευσης για κάθε πλευρά, ανάλογα με τις ανάγκες τους, όχι όμως μικρότερο από την τριετία. Θα είναι δηλαδή συνήθεις στην πράξη και απόλυτα έγκυρες οι μισθώσεις με μεγαλύτερη των 3 ετών συμβατική διάρκεια υπέρ του μισθωτή, αλλά επί της ουσίας με ανειλημμένη δέσμευσή του να παραμείνει στο μίσθιο μόνο για μια 3ετία (νόμιμη διάρκεια).
β) Κατάργηση άυλης εμπορικής αξίας (αέρα): Καταργείται η λεγόμενη άυλη εμπορική αξία, δηλαδή η καταβολή αποζημίωσης ύψους 24 ενοικίων από τον ιδιοκτήτη στον ενοικιαστή που προέβλεπε η νομοθεσία για τη λήξη της μίσθωσης μετά την παρέλευση 12ετίας, με δεδομένες τις συνέπειες της κρίσης στην οικονομία και ειδικότερα την αγορά ακινήτων.
γ) Λύση- Καταγγελία: Οι νέες μισθώσεις θα μπορεί να λυθούν με νεότερη συμφωνία που αποδεικνύεται με έγγραφο βέβαιης χρονολογίας. Η καταγγελία τους από τον εκμισθωτή ή το μισθωτή, μετά τη λήξη του συμβατικού τους χρόνου, ή της νόμιμης τριετίας αν ο συμβατικός χρόνος είναι μικρότερος, γίνεται εγγράφως και η μίσθωση λύνεται τρεις (3) μήνες από την κοινοποίησή της.
δ) Λοιποί όροι: Κατά τα λοιπά οι νέες μισθώσεις θα διέπονται από τις γενικές διατάξεις του Αστικού Κώδικα, και από τις συμφωνίες που περιλαμβάνονται στο μισθωτήριο. Στις νέες μισθώσεις δεν έχουν εφαρμογή οι παλαιές διατάξεις περί διάρκειας, ιδιόχρησης, ανοικοδόμησης, αποζημίωσης άυλης εμπορικής αξίας κλπ. του π.δ. 34/95.
2.- Υφιστάμενες μισθώσεις:
α) Διάρκεια: Δεν θίγεται το δικαίωμα του μισθωτή για 12ετή παραμονή στο μίσθιο, αν η συμβατική διάρκεια της μίσθωσης είναι μικρότερη, ούτε φυσικά στις μισθώσεις με μεγαλύτερη συμβατική διάρκεια, αλλά καταργήθηκε το δικαίωμα της μονομερούς τετραετούς παράτασης στη 16ετία . Όμως κατά τη λήξη της 12ετίας δεν υφίσταται πλέον υποχρέωση του εκμισθωτή να καταβάλει αποζημίωση 24 μηνιαίων μισθωμάτων (για την δήθεν «άυλη εμπορική αξία» του μισθωτή. Καταργήθηκε συνεπώς η άυλη εμπορική αξία όπως την ξέραμε, αλλά εισήχθη μία μεταβατική διάταξη για καταβολή αποζημίωσης 6 ενοικίων στον μισθωτή, εάν ο εκμισθωτής καταγγείλει μέχρι 31 Αυγούστου 2014 τη μίσθωση που έχει λήξει.
Β) Λύση- Καταγγελία: Οι υπάρχουσες μισθώσεις θα μπορούν να λυθούν με νεότερη συμφωνία που αποδεικνύεται με έγγραφο βέβαιης χρονολογίας. Μετά τη λήξη τους οι μισθώσεις αυτές μπορούν να καταγγελθούν ελεύθερα από τον εκμισθωτή ή το μισθωτή, σύμφωνα με το 609 του Αστικού Κώδικα, δηλαδή, αν πρόκειται για τη συνήθη περίπτωση μισθώματος που έχει οριστεί να καταβάλλεται κατά μήνα, τουλάχιστον πριν από 15 ημέρες και ισχύει για το τέλος του ημερολογιακού μήνα. Μονομερής καταγγελία τους από το μισθωτή γίνεται με τις ως τώρα ισχύουσες προϋποθέσεις (δηλαδή μετά έτος από την έναρξη, με τρίμηνη προειδοποίηση και αποζημίωση του εκμισθωτή με ένα μηνιαίο μίσθωμα).
3.- Προθεσμίες - Αποζημιώσεις για ιδιόχρηση-ανοικοδόμηση: Επανέρχονται ουσιαστικά οι προισχύσασες μέχρι το 1982 διατάξεις, δηλαδή μειώνονται στο μισό, ώστε να είναι δίκαιη η ρύθμιση και οικονομικά εφικτή η καταβολή τους.
Νέες προθεσμίες: Ασκηση καταγγελίας για ιδιόχρηση/ανοικοδόμηση μετά 9-18 μήνες, αντί 18-30.
Αποζημιώσεις: Ιδιόχρηση 8-15 μισθώματα, 15-20 για όμοια επιχείρηση. Ανοικοδόμηση 6-9 μισθώματα.
Παραμένουν όμως οι αυστηρότατες συνέπειες σε όσους εκμισθωτές καταγγείλουν τις μισθώσεις, αλλά μετά αθετήσουν τις νόμιμες δεσμεύσεις τους!
Αποζημίωση 6 ενοικίων για άμεση καταγγελία απελευθερούμενων μισθώσεων: Σε κάθε περίπτωση που εκμισθωτής προβεί μέχρι 31.8.2014 σε καταγγελία μίσθωσης η οποία πρόκειται να λήξει μέχρι την ημερομηνία αυτή λόγω συμπλήρωσης 12ετίας ή έληξε για τον ίδιο λόγο αλλά δεν έχει παρέλθει μέχρι 31.8.2014, 9 μήνες από τη λήξη της, ή μίσθωσης που τελεί υπό την τετραετή παράταση (σύμφωνα με την περίπτωση δ’ του άρθρου 61 του π.δ. 34/95), ο εκμισθωτής υποχρεούται να καταβάλει στο μισθωτή ως αποζημίωση ποσό ίσο με έξη (6) μηνιαία μισθώματα. Η ρύθμιση έχει ως στόχο της να αποφευχθούν αιφνιδιασμοί των ενοικιαστών που λήγουν οι μισθώσεις τους και να δοθεί αρκετός χρόνος στις δύο πλευρές να ενημερωθούν για το νέο καθεστώς και «να τα βρούν» μεταξύ τους, όπως θα συμβεί στις περισσότερες περιπτώσεις.
Δεδομένου ότι μετά την εισαγωγή των νέων διατάξεων τα πάντα κρίνονται από το ιδιωτικό συμφωνητικό μίσθωσης και το περιεχόμενό του, δεν επιτρέπονται λάθη ή παραλείψεις, διότι ένα ατελές, ασαφές ή ελλιπές μισθωτήριο μπορεί να τινάξει τόσο μια επένδυση όσο και την ίδια την επιχείρηση στον αέρα. Γι’ αυτό, είτε είστε εκμισθωτής είτε μισθωτής, συμβουλευτείτε οπωσδήποτε δικηγόρο.